Bệnh úa sớm cà chua (do Alternaria solani)
Bệnh úa sớm còn được gọi là bệnh đốm vòng,là một bệnh phổ biến của cà chua do nấm Alternaria solani gây ra. Bệnh có tên tiếng Anh là early blight. Bệnh úa sớm xuất hiện hầu hết ở các vùng trồng cà chua. Bệnh làm giảm số lượng và kích thước quả. Nó có thể xâm nhiễm đến hầu hết các bộ phận của cây cà chua, bao gồm cả lá, thân và quả. Cây cà chua có thể không chết, nhưng sẽ bị suy yếu và sinh trưởng kém. các cây sinh trưởng kém là đặc biệt nhạy cảm với bệnh. Bệnh bạc lá sớm cũng là một vấn đề với khoai tây.
Triệu chứng
Trên lá, vết bệnh thường xuất hiện đầu tiên ở lá già có hình tròn hoặc hình bầu dục, có vòng đồng tâm, màu nâu đen. Lúc đầu, vết bệnh nhỏ, sau to dần, đường kính vết bệnh đến 1-2 cm. Khi trên lá có nhiều vết bệnh, các vết liên kết với nhau hình thành vết lớn không định hình, khu vực xung quanh lá chuyể vàng, Khi cây bị bệnh nặng lá phía dưới chết và rụng sớm khiến các chùm quả phơi bày ra bị rám nắng
Trên thân, vết bệnh hình bầu dục, lõm, màu nâu xám cũng có các vòng đồng tâm như vết bệnh trên lá. Chỗ phân cành thường dễ bị bệnh làm cho gãy gục, chết khô
Trên quả, vết bệnh thường ở núm quả, tai quả, lúc đầu nhỏ, sau to dần, cũng có các vòng đồng tâm, trên vết bệnh xuất hiện khối bào tử màu đen, mượt như nhung bao phủ. Bệnh gây hại ở cả giai đoạn quả xanh và quả chín.
Nguyên nhân gây bệnh
Sợi nấm Alternaria solani có vách ngăn, phân nhánh, màu nâu tối. nấn sinh sản bằng cách hình thành Bào tử đính , bào tử đính có hình quả lựu đạn có nhiều vách ngăn ngang, có mỏ dài hơi khoằm, màu nâu tối, kích thước 120-296 x 12-20 µm. 
Đặc điểm phát sinh phát triển
Bào tử phân sinh nảy mầm trong giọt nước sau 1-2 giờ ở phạm vi nhiệt độ 16-34°C, nhiệt độ thích hợp nhất cho nấm phát triển là 26-28°C. Nấm xâm nhập vào cây qua lỗ khí khổng hoặc vết thương hoặc trực tiếp qua biểu bì. Từ 13°C, nấm có thể xâm nhập và gây bệnh, nhiệt độ càng cao thì sự xâm nhập và gây bệnh càng dễ dàng. Trong điều kiện thuận lợi (nhiệt độ thích hợp, ẩm ướt) thì thời kỳ tiềm dục của bệnh là 3-4 ngày và sau đó 3-4 ngày nấm có thể sinh bào tử mới. Thông thường thời kỳ tiềm dục kéo dài 8-10 ngày. Trời càng nhiều mưa và sương thì bảo tử phân sinh hình thành càng nhiều. Ở Lâm đồng bệnh gây hại nặngvào tháng 6-9 vì có ẩm độ cao, nhiệt độ cao, mưa nhiều thuận lợi cho nấm lây lan, xâm nhiễm và bệnh phát triển.
Chu trình gây bệnh của nấm Alternaria solani
Nấm có thể tồn tại trên hạt, trên tàn dư cây bệnh ở đất hoặc trên một số cây cùng họ với cà chua (Solanaceace).
Biện pháp phòng trừ
- Phòng trừ bệnh úa sớm cà chua chủ yếu bằng biện pháp canh tác. Thực hiện chế độ luân canh trong khoảng 2-3 năm, không luân canh với cây họ Cà. Bón phân cân đối, cần chú trọng phân kali để cây sinh trưởng tốt.
- Vệ sinh vườn – bệnh úa sớm có thể lưu từ vụ trước sang vụ sau trên các tàn dư cây trồng trong đất, vệ sinh môi trường là điều cần thiết. Vì vậy, nhiều bệnh cà chua có thể đi vào khu vườn của bạn theo cách này.
- Hạt giống và cây giống nên mua từ các nguồn có uy tín và kiểm tra tất cả các cây giống trước khi trồng.
- Lưu thông khí – Cần cung cấp nhiều không gian giữa các cây, trồng đúng mật độ tạo nên tiểu khí hậu khô ráo
- Khi bệnh chớm xuất hiện trên đồng ruộng, dùng thuốc sau:
– Hoạt chất Azoxystrobin như Amista pha liều 25ml/ 25 lít nước.
– Hoặc hỗn hợp cũa Azoxystrobin và Difenconazol. như Amista top. ..
– .Hoạt chất Chlorothalonil như Daconil…
– Các thuốc có hoạt chất Copper Oxychloride.
– Hoạt chất Mancozeb như Manzate…
Khi sử dụng thuốc luôn theo sự hướng dẫn trên nhãn.
Các loại thuốc trên có bán tại cửa hàng thuốc BVTV Tuấn Cúc 92 Quốc lộ 20 Liên nghĩa, Đức Trọng, Lâm Đồng, (cách vòng xoay Liên khương 300m). ĐT: 063.3844089.
Kỹ sư Đào Huy Tuấn.
Comments are closed.